ЕЦБ и натаму ќе ги покачува каматите

Европската централна банка е подготвена да ги зголеми стапките уште еднаш во четврток, а пазарните аналитичари се сигурни дека франкфуртската интуиција се приближува до врвот и покрај тоа што инфлацијата останува упорно висока.

ЕЦБ повеќе од веројатно ќе ја доведе својата главна каматна стапка (нејзината депозитна стапка) на 3,75%, бидејќи економските показатели укажуваат на забавување на реалната економија и пад на побарувачката за заеми на рекордно ниско ниво. Но, бидејќи нашироко се очекува покачување во јули, вистинското прашање на состанокот оваа недела ќе биде што ќе се случи во септември?

„Очекуваме ЕЦБ да го следи сигнализираното зголемување оваа недела до 3,75 отсто“, рече Марк Вол, главен економист во Дојче банк, за CNBC. „Послабите од очекуваните податоци за PMI и истражувањето за банкарски заеми ја истакнуваат мудроста на Управниот совет да го остави отворен исходот од состанокот за политика во септември“, додаде тој.

ЕЦБ ги зголеми стапките за 400 базични поени од јули минатата година, што е најбрзиот затегнувачки циклус досега за централната банка, бидејќи инфлацијата се искачи на рекордно ниво поттикнати од прекините на синџирот на снабдување и енергетската криза предизвикана од војната во Украина.

Овој нагло зголемување на стапките може да има сериозни ефекти врз растот на заемите во еврозоната, а со тоа и врз економската активност. „Нето-побарувачката за заеми на фирмите силно падна во вториот квартал од 2023 година, паѓајќи на историски најниско ниво од почетокот на истражувањето во 2003 година“, објави ЕЦБ во кварталното истражување во вторникот.

Банките играат доминантна улога во финансирањето на економијата во еврозоната бидејќи пазарите на капитал не се толку ликвидни и длабоки како што се во САД. Европската централна банка забележува дека нејзината построга монетарна политика брзо стапува на сила – особено преку банкарски кредит, рече главниот економист на ЕЦБ, Филип Лејн на почетокот на јули.

Новите податоци во последните неколку дена покажаа дека деловната активност во еврозоната се намали многу повеќе од очекуваното во јули. Производството на фабриките се намали со најбрза стапка откако Ковид-19 првпат ја заземји економијата, а побарувачката во индустријата за услуги во блокот се намали бидејќи потрошувачите се борат со високата инфлација. Германскиот индекс Ifo неодамна падна повеќе од очекуваното.

Што значи сето ова за инфлацијата? Вкупната инфлација падна повеќе од очекуваното на 5,5% во јуни, што е најниска стапка од почетокот на минатата година.

Но, основните потрошувачки цени, отстранувајќи ги нестабилните елементи како храната и енергијата, се зголемија за 5,5 отсто во однос на претходната година, според Еуростат. Тоа се споредува со прелиминарната проценка од 5,4% и читањето од 5,3% во мај.