„Finance Think” за Предлог-Буџетот на Северна Македонија за 2023 година

Владата на Република Северна Македонија го усвои Предлог Буџетот за 2023 година. Предлог Буџетот се донесува во услови на нагласена неизвесност во економското окружување и ризици за понатамошно интензивирање на стагфлациските тенденции, кои се очекува да имаат поголема материјализација во првиот и вториот квартал од 2023 година.

Во таа смисла, Предлог Буџетот 2023 проектира раст на БДП за 2023 година од 2.9% и раст на трошоците за живот од 7.1%. Finance Think проценува дека проектираната стапка на раст на БДП е оптимистичка и е со значајни изгледи да биде пониска, додека проектираната стапка на инфлацијата е под голема неизвесност и може да забалежи значајни отстапувања и во двете насоки (пониска или повисока).

Во номинална смисла, земјаќи ги заедно проектираниот реален раст на БДП и растот на цените, што служи како основа за проценка на буџетските приходи, проекцијата за нивен раст е особено висока, без оглед што во себе инкорпорира и други елементи како имплементација на даночната реформа и мерки за намалување на сивата економија.

Оттука, буџетските приходи, и особено даночните приходи, се проектирани на особено високо ниво, и тие би се оствариле само доколку порастот на цените не стивне, што би било неповолен исход за животниот стандард на граѓаните. Притоа, треба да се напомене дека Предлог Буџетот 2023, како клучен документ за економијата во целина, не дава јасна слика за финалните контури на предложената даночна реформа, и во таа смисла претставува сериозно потфрлање во делот на фискалната транспарентност. Предлог Буџетот 2023 предвидува пораст на буџетските расходи за 12.6%, што е неразумно високо проектирање на расходите, ако се има предвид ризикот од остварување на приходите и намерата за фискална консолидација.

Сепак, намерата за фискална консолидација е појасно видлива во сегментите на плати за јавната администрација и расходите КОМЕНТАР COMMENT Бр./No.36 Оваа публикација е произведена со поддршка од Open Society Think Tank Fund (TTF). TTF може да не се согласува или да не ги одобрува мислењата изразени во оваа публикација. Finance Think – 2022 All rights reserved. за стоки и услуги, кои се проектирани со раст од 7.9% и 5%, соодветно, понизок од растот на вкупните расходи, но сепак се` уште значајно висок.

Последново е особено важно поради нагласениот ризик буџетските трошења да влијаат проинфлаторно во услови на се` уште висок раст на цените генериран од надворешни фактори. Дополнително, особено загрижува предвидениот раст на ставката други трансфери, од 11.5%, имајќи предвид дека освен трансферите до единиците на локалната самоуправа, оваа ставка вклучува субвенции и други трансфери чија целисходност, ефикасност и ефективност останува „црна кутија”.