Зошто Фолксваген затвора фабрики и покрај ланскиот рекорден профит?
За пошироката германска јавност ова беше шокантно откритие, но експертите од автомобилскиот сектор не се изненадени - Volkswagen веќе некое време се соочува со пад на побарувачката и притисок на трошоците, особено поради конкуренцијата на азискиот пазар.
Фолксваген, еден од најголемите европски производители на автомобили, се соочува со сериозни деловни предизвици што може да резултираат со затворање на погоните и губење на работни места. Според податоците на работниот совет, најмалку три фабрики во Германија се на работ на затворање, што ја загрозува егзистенцијата на десетици илјади вработени. За пошироката германска јавност ова беше шокантно откритие, но експертите од автомобилскиот сектор не се изненадени – Volkswagen веќе некое време се соочува со пад на побарувачката и притисок на трошоците, особено поради конкуренцијата на азискиот пазар.
Volkswagen во последните неколку години оствари значителни приходи, а според извештајот за 2023 година, компанијата забележа рекорден промет од околу 332,3 милијарди евра, што е раст од 15,5 отсто во однос на претходната година. Сепак, профитот растеше побавно, со оперативен резултат од 22,58 милијарди евра, што е раст од само два отсто. Иако бројките се позитивни на хартија, проблемите лежат во ограничените изгледи за раст, особено во Азија, клучен пазар за VW.
Намалена побарувачка на азискиот пазар и зголемена кинеска конкуренција
Во Кина, каде Volkswagen традиционално е водечки странски производител, ситуацијата драматично се менува. Кинеските производители на електрични автомобили како BYD, NIO и други го преземаат пазарот со брзо развивање на иновативни и достапни возила. Во вториот квартал од 2024 година, Фолксваген испорача речиси 20 отсто помалку возила во Кина, а европските пазари не се доволни да го надоместат падот.
Хелена Висберт, директорка на Центарот за автомобилско истражување (CAR) во Дуизбург, предупредува дека Фолксваген не ја искористил можноста да се трансформира побрзо кон електрични возила и понапредни дигитални системи, што им олесни на кинеските конкуренти да стекнат предност.
Притисоци на трошоците и високи трошоци за работна сила
Фолксваген се соочува и со високи трошоци за работна сила во Германија. Според Стефан Брацел, директор на Центарот за автомобилски менаџмент (CAM), трошоците за производство во Германија се значително повисоки во споредба со другите европски земји како Португалија и Полска. „Фолксваген плаќа натпросечни плати и во исто време се натпреварува во сегменти на пазарот со пониски цени, што ќе стане поизразено“, тврди Висберт. Додека луксузните брендови како БМВ и Мерцедес најдоа простор да наплаќаат премиум цени, Фолксваген се бори во пониските пазарни сегменти, каде што трошковната ефикасност е клучна.
Фолксваген отвори нови работни места во секторите дигитализација и електрификација, но не беа спроведени соодветни кратења во другите делови од бизнисот. Висберт смета дека компанијата мора да ги намали трошоците за да остане конкурентна: „Заштедите се неопходни, но тие не треба да се спроведуваат само на сметка на работниците. Потребно е да се намалат трошоците и во горните менаџерски слоеви“, вели Брацел, повикувајќи на намалување на дивидендите и дополнителни инвестиции во иновациите.
Политичка поддршка за зачувување на работните места
Германската политика исто така ја препозна сериозноста на ситуацијата. Канцеларот Олаф Шолц се приклучи на дискусијата, нагласувајќи ја потребата од зачувување на работните места. Шолц преку портпарол изјави дека доколку раководството на Фолксваген донело погрешни одлуки во минатото, тие одлуки не треба да бидат на штета на работниците. На Самитот на индустријата во Канцеларијата на канцеларот, извршниот директор на Фолксваген, Оливер Блуме, побара владина поддршка за да се обезбеди долгорочна конкурентност на германските фабрики.
Фолксваген се надева дека средбата ќе резултира со конструктивни дискусии и конкретни мерки кои ќе помогнат да се зачува конкурентноста на Германија како производствена локација, но и да се овозможи забрзана транзиција кон електрични возила. Министерството за економија веќе презеде одредени мерки, меѓу кои забрзана амортизација за новокупените електрични возила и зголемување на горната граница за даночни олеснувања за службените електрични возила од 70.000 на 95.000 евра.
Трансформација кон е-мобилност и иновации како решение
Експертите предупредуваат дека Фолксваген мора значително да ја забрза транзицијата кон електрична мобилност и дигитални иновации за да ја задржи важноста на глобалниот пазар. Иако во Германија се води јавна дискусија за можноста за одложување на целосната забрана на моторите со внатрешно согорување, Висберт смета дека тоа е погрешен чекор. „Клучните пазари се во Азија и им требаат конкурентни електрични автомобили“, тврди Висберт, истакнувајќи дека глобалната транзиција кон електрична мобилност е веќе решена, особено на големите пазари како Кина и САД.