Република Српска има привремена претседателка – беше советничка на Додик

Вчера, Собранието на Република Српска ја назначи Ана Тришиќ Бабиќ, блиска соработничка на Милорад Додик, кој остана без мандат во август, за привремена претседателка на тој ентитет, но таа тврди дека претседателот е волјата на народот, а вели дека нејзина единствена задача е да се справува со „формалностите“.

Тришиќ Бабиќ е советничка за надворешна политика и се смета за негова верна колешка, а нејзиното име беше споменато во контекст на изборот на лице кое ќе ги води преговорите за пристапување со Европската Унија во име на Босна и Херцеговина.

Формално беше предложена од владејачкото мнозинство контролирано од Додик, а претседателот на клубот на претставници на неговиот Сојуз на независни социјалдемократи (СНСД), Срѓан Мазалица, го оправда предлогот со потребата да се обезбеди функционирање на сите власти во услови на „неуставни дејствија на Судот на Босна и Херцеговина и Централната изборна комисија на Босна и Херцеговина“.

Укинување на спорните закони

Денес, ова мнозинство гласаше и за укинување на шест закони што парламентот на РС ги донесе во декември 2024 година, обидувајќи се да ги оспори активностите на судските органи и безбедносните агенции на Босна и Херцеговина на територијата на тој ентитет.

Членката на Претседателството на БиХ, Жељка Цвијановиќ, им рече на пратениците дека биле принудени да го преземат тој чекор поради кризата што, според неа, ја предизвикал високиот претставник Кристијан Шмит. Таа ги опиша одлуките со кои признале дека Додик повеќе не е претседател на РС, како и укинувањето на спорните закони, како „подадена рака“ насочена кон стабилизирање на ситуацијата во Босна и Херцеговина.

Опозицијата остро ги критикуваше двата предлози, опишувајќи ги како уште една манипулација од страна на владејачкото мнозинство кое на крајот ги прифати и спроведе сите одлуки на Шмит.

„Еве, за вршител на должноста претседател на РС назначувате лице кое нема ниту легитимитет на претседател на локална заедница“, рече еден од лидерите на опозицијата, Небојша Вукановиќ, коментирајќи го назначувањето на Тришиќ Бабиќ.

Додик без мандат

Додик остана без мандат како лидер на РС врз основа на изборниот закон откако Судот на БиХ конечно го прогласи за виновен за неспроведување на одлуките на високиот претставник за БиХ.

Потоа, тој ги префрли дел од претседателските овластувања, главно поврзани со потпишување документи, на хрватскиот потпретседател Давор Прањиќ, но се покажа дека ова е и прашање од правна гледна точка, па владејачкото мнозинство во ентитетскиот парламент посегна по предлог за назначување вршител на должноста претседател до изборите закажани за 23 ноември.

Идејата на Додик беше да ја назначи Жељка Цвијановиќ на таа позиција, но тој мораше да се откаже од неа откако беше предупреден дека во тој случај може да го изгуби мандатот во државниот врв, бидејќи изборниот закон на Босна и Херцеговина јасно ја предвидува некомпатибилноста на држењето две позиции во владини тела.

Тој го потврди ова во пресрет на парламентарната седница, изјавувајќи за медиумите дека верува оти Цвијановиќ би била најдоброто решение, но не сака „негодниците од Сараево“ да ѝ создаваат проблеми.

„Мораме да се погрижиме некој во Сараево да не помисли да ѝ го одземе мандатот во Претседателството без никакво објаснување за сè“, рече Додик, обидувајќи се да објасни зошто постојано ги менува своите одлуки.

Додик сè уште се стреми кон независност на РС

Во интервју за весникот „Глас Српске“, тој рече дека дури и по неговото назначување, Тришиќ Бабиќ има намера да извршува дел од должностите на претседател на РС, но поради стравот дека може да се соочи со нови кривични обвиненија и судења, мора да биде внимателен, па сега има лице кое „привремено ќе ги извршува овие формални, односно други должности на претседателот“.

Тој исто така рече дека без оглед на пресудата и разрешувањето, ќе продолжи со својата сегашна политика, а верува дека и променетите меѓународни околности му одат во прилог, имено фактот дека Министерството за финансии на САД во петокот ги отстрани имињата на четири лица од неговиот поширок круг соработници од списокот на лица под санкции. После тоа, тој претпазливо рече дека има право да се надева дека ова е само првиот чекор и дека санкциите ќе бидат укинати за другите, вклучително и за него.

„Сè уште имаме само една цел: независна Република Српска. Има време за тоа“, рече тој, додавајќи дека на крајот единственото прашање е дали државата БиХ или РС ќе исчезне. (Независен)