200 зборови

Колумна на Мартин Стрезоски

Не му давај на кучето живо месо и коски, ќе се навикне на крв.

Ова е нешто што го чув како дете, во моето маало од двајца луѓе што разговараа за своите домашни миленици, а нешто што го разбрав како зрел човек.

Луѓето имаат нешто животинско или животните имаат нешто човечко?! Не е ни толку важно.
„Што му даваш тоа ќе јаде, така и ќе му мириса здивот“

Дај му суеверие, дај му разврат, дај му насилство и што мислиш на што ќе навикне?
Не разбираат дека тоа што се „сервира“ денес, утре ќе се бара повторно, а задутре ќе е поприсутно меѓу нас повеќе и од нас самите.

И неписменоста и агресијата, суеверието и рефус принципот. Сѐ на големо, сѐ на кило, се по многу, од сѐ на крајот – ништо.

Тенденцијата е да се оди сѐ погласно, сѐ повеќе, сѐ посилно… Kако да не ја завршивме таа примитивна етапа во еволуцијата. Борба на две етапи.
Борба на две носталгии. Една за времето на културно-уметнички височини и друга за времето на преживување во буквална смисла.

Врие од носталгичари пред маркетот за спомени.
Во ехото од честитките за новиот милениум како на рингишпил со расипан мотор, стојат заглавени во столчињата старите и добри пцовки.

200 зборови се во оптек на дневно ниво. 200. Ни збор повеќе. Живот ли е тоа?

Тоа значи дека зборуваме само за истите работи, на ист начин, со ист пристап… Со ист угаснат жар, исто како вчера, завчера, лани, исто како преклани. Единствено различна е косата. Белее и паѓа додека ние неуморно си вергламе 200-че на ден. И така мине животот, на децата им пренесуваме 200 зборови, на тие млади фиданки пред кои е целиот живот, живот кој ги чека нешто да кажат и да покажат, тие ќе имаат во „џеб“ само 200 зборови од родителот. И да, коли, станови, пари. Пари со кои што може да се купат само 200 работи, станови во кои може да се стави мебел, украси и останати дрангулии на кои ќе им здосади дури и да стојат во тој стан слушајќи ги тие исти 200 зборови.

Но ова ми се чини дека е претпоследна епизода пред крај на серијата „200“ и набрзо почеток на нова серија „150“.

Драги мои поезијата не е антибиотик, па да не смее да се зема пред 6 попладне, и строго два пати на ден.

Прозата не е патник од Сараево на кого му доцни возот.
Засаденото дрво не е привилегија на ниту една власт.
Подигнатите истурени портокали од плочникот не се радиоактивен отпад.
Подадената рака пред скалите на автобусот не е непристоен предлог.
Загледано дете во излог од книжара нагло потегнато накај бутикот – „е кривично дело“.

Кај нас е проблемот што сме научиле да работиме ПРОТИВ некого.
Во ред, извинете, еве, ЗА некого.

Но никогаш не ја совладавме лекцијата да сработиме нешто за себе. Никогаш.
Вложувањето во себе е најтешко, најтешко како терезија со двесте оки.
Битка без битка и битка без крај.

Да се вложиш максимално, за твојот живот да личи повеќе на книга отколку на разгледница.
А да се бега од сопствениот живот и од одговорноста да се живее достоинствено и посветено е еднакво на нереализирано самоубиство.

Зошто „збор”?
Зашто „Очи“ на Ацо Шопов има повеќе „куршуми во себе“ отколку во депоата на ЈНА.
И „Денови“ на Кочо Рацин има повеќе денови во себе од сите денови кои некогаш си доживеал или некој ти раскажувал дека ги поминал.

А „Тешкото“ на Блаже Конески има илјадапати повеќе тежина и од најголемата мачнина што некогаш ќе ја доживееш.

Илузорно е веќе да ги редам, иако убаво доаѓа на душата. Чувство многу слично на она кога некој со друга боја на кожа те прашува „Where are you from?, а ти викаш Македонија. Тоа возвишено чувство на припадност еднакво силно како бројот на твоите години помножен со километрите до Охрид.

Да ви ја спомнам „Т’га за југ“? Ве допира? Ве натажува? Ја паметите ли воопшто?

Не е намерата да се испитуваме, да се проверуваме, да се оценуваме.
Намерата, ако воопшто може да се каже намера, туку желбата е да ги извлечеме од рафтовите прашиносаните книги, да ги отвориме и да видиме каде тоа сме биле, каде сме и каде одиме. Да се менуваат навиките. Да им се направи една чистка.

Книгите одамна прераснаа од најдобри пријатели во најдобри непријатели, едноставно ги нема, не се појавуваат.
Подраги ни се кратките и адаптибилни сентенци, наменските маркетиншки вртлози, подраг е еден збор во кампања отколку цела страна од весник, подраг еден ден отколку целиот живот.

Нема илузија дека постои обврска, да се предводи некоја револуција, но илузија е да не се предводи својот сопствен живот.
И сепак знајте дека списокот со нереализирани цели, е список на надежта.