Поранешен член на УНПРОФОР на чело на Чешка

Со Петр Павел (61), Чешка за нов претседател ќе има поранешен генерал и поранешен претседател на воениот одбор на НАТО. Павел, кој беше непознат за мнозинството чешка јавност пред само неколку години, победи во вториот круг од изборите на 27 и 28 јануари 2023 година со околу 58 отсто од гласовите.

Неговиот противкандидат, популистичкиот олигарх и поранешен премиер Андреј Бабиш, освои 42 отсто.

Петр Павел беше член на Комунистичката партија како и повеќето професионални војници за време на социјализмот.

Неговото CV вклучува и обука за разузнавање во чехословачката армија. По падот на Железната завеса, Павел го продолжил ова образование и направил кариера.

Студирал на реномирани американски и британски воени училишта, вклучувајќи ги и меѓународните односи.

Воено се истакна додека во 1992-1993 г. служел во мировните сили на ОН во поранешна Југославија (УНПРОФОР) во областа на таканаречената Република Српска Краина.

Во јануари 1993 година, неговата единица беше испратена како дел од евакуацијата на базата Карин, каде француските војници беа под опсада на српските војници. Француската армија не можеше да ја евакуира базата поради уништената локална инфраструктура и мост, а чешката армија беше испратена на евакуација бидејќи таа беше на само 30 километри од базата.

Павел отиде во базата со 29 војници и 2 вооружени транспортери ОТ-64 СКОТ. За време на двочасовното патување, единицата на Павел наиде на различни пречки кои ја забавија операцијата, вклучително и паднати дрвја на патот што војниците мораа да ги отстранат додека беа под минофрлачки оган. Кога единицата пристигнала во базата, двајца француски војници биле убиени, а неколкумина биле ранети. На крајот, 55 француски војници беа евакуирани од базата.

За ова тој беше одликуван со Орден на француската Легија на честа и Медал за чешки херој.

Ова му овозможи да го користи зборот „херој“ на постерите на неговата кампања – вклучувајќи ги и медалите. Кога новинарите го прашаа за време на изборната кампања дали е нескромно, тој одговори: „Не го кажав јас тоа, туку претседателот Вацлав Хавел“.

Убавата воена кариера на Павел, која започна во елитна падобранска единица, кулминираше со неговото назначување за началник на Генералштабот на чешката армија (2012-2015) и неговиот последователен избор за претседател на Воениот комитет на НАТО. Од 2018 година тој е генерал во пензија.

Павел ги започна подготовките за претседателската кампања во 2019 година многу пред да ја објави својата кандидатура. Тој патуваше низ Чешка, зборувајќи со граѓаните за своите искуства во армијата, прашањата за одбраната и неговиот живот, давајќи бројни интервјуа.

За време на пандемијата на коронавирус, која доведе до највисока стапка на смртност по глава на жител во Чешката Република поради хаотичната влада на тогашниот премиер Андреј Бабиш, Павел собра тим експерти за управување со кризи и се обиде да ја поддржи владата со добри совети. Тогаш веќе јавно се зборуваше дека Петр Павел би сакал да се кандидира за функцијата претседател на Републиката.

Павел, меѓу другото, поради неговото незадоволство од агресивниот стил на претседателот Милош Земан, најде доволно поддршка за неговата кампања.