Во интервју за германскиот весник „Франкфуртер алгемајне цајтунг“, Милатовиќ вели дека оптимизмот дека Црна Гора може да влезе во ЕУ денес е пооправдан отколку пред шест месеци.
Црногорскиот претседател Јаков Милатовиќ смета дека поради геополитичката ситуација Црна Гора може да влезе во Европската унија (ЕУ) за пет години.
Во интервју за германскиот весник „Франкфуртер алгемајне цајтунг“, Милатовиќ вели дека оптимизмот дека Црна Гора може да влезе во ЕУ денес е пооправдан отколку пред шест месеци.
Тој рече дека во Берлин и во многу други европски метрополи презентирал план за тоа како Црна Гора може да постигне членство до 2028 година и дека наишол на многу добронамерни реакции.
„Црна Гора е доверлива членка на НАТО и најнапредниот кандидат за влез во ЕУ. Исто така, поради геополитичката ситуација, убеден сум дека можеме да влеземе во ЕУ за пет години. Новата политичка култура на Црна Гора се исплатеше“, рече Милатовиќ. .
На прашањето зошто ЕУ би прифатила друга членка со право на вето и со тоа уште повеќе ќе го отежне одлучувањето, Милатовиќ одговори дека Црна Гора секогаш ја усогласувала својата надворешна политика со Унијата, понекогаш и на своја штета.
„Ние ја поддржуваме надворешната политика на ЕУ од убедување. Затоа, нема валидни приговори за нашето членство во ЕУ“, смета Милатовиќ.
Според него, пристапните преговори не се линеарен процес.
Милатовиќ рече дека се надева оти новата влада и мнозинството во парламентот многу брзо, до крајот на годинава, ќе ги пополнат испразнетите места во правосудниот систем, каде за именувања е потребно двотретинско мнозинство.
Тој потсети дека со години ова беше предуслов Црна Гора да може да затвори понатамошни поглавја.
„Кога ќе се спроведат именувањата во правосудството, кои се во тек, може веднаш да се затворат неколку поглавја за кои веќе се преговараше“, оцени Милатовиќ.
Тој смета дека тоа ќе даде нов поттик на целиот пристапен процес.
„Сите поглавја би можеле да бидат затворени до крајот на 2026 година, за да може нашиот пристапен договор да биде ратификуван во парламентите на земјите-членки во 2027 година, а нашиот пристап да следи во 2028 година“, посочи Милатовиќ.
Запрашан дали се плашат дека некоја земја-членка од која било причина ќе стави вето против Црна Гора, Милатовиќ рече дека верува оти перформансите се уште се значајни во овој процес.
„Покрај тоа, во последниве години особено видовме дека геополитиката е важен фактор. Пристапувањето на Црна Гора многу би ги надминало придобивките само за нашата земја и ќе им покаже на другите земји во регионот дека реформите вредат за трудот. Верувам дека тоа е сега многу добро разбрани и во Брисел“, оцени Милатовиќ.
Говорејќи за Пописот, Милатовиќ рече дека во Црна Гора има некои таканаречени „политички диносауруси“ кои секојдневно политички ги користат идентитетските прашања, бидејќи немаат одговор на важни прашања како климатските промени, владеењето на правото или инфраструктурата.
„Пописот е статистички проблем. Европската статистичка управа Евростат соработува со Црногорскиот статистички институт и е сигурен дека добро ќе си ја заврши работата. Пописот треба да се остави на статистичарите, а не да се политизира“, смета Милатовиќ.
Како одговор на изјавата дека етничкиот идентитет е особено контроверзен во Црна Гора и дека САД и Велика Британија предложиле ова прашање да се исклучи од пописот, бидејќи непотребно поларизира, Милатовиќ рече дека тоа е легитимен предлог, но дека актуелниот законот предвидува дека таквите прашања треба да се вклучат во списокот.
„Клучно е да создадеме систем во кој сите, без разлика на идентитетот, имаат исти можности. Во демократија, а Црна Гора сега е една од нив, треба да им се дозволи на луѓето да одговорат на сите прашања на кои сакаат да одговорат“, рече Милатовиќ.
На прашањето што е со оние кои не сакаат, Милатовиќ одговори дека „едно е да одговориш што и како сакаш, а друго е ако воопшто не сакаш да учествуваш“.
„За луѓето кои воопшто не сакаат да учествуваат, законот предвидува казни. Учеството е клучно“, рече Милатовиќ.
Како одговор на изјавата дека Србија се обидува да влијае на пописот и дека има предлог Црногорците во иднина да можат бесплатно да студираат во Србија само доколку на пописот во Црна Гора се изјаснат како Срби, Милатовиќ рече дека тоа не е нови и дека некои веќе ја користат евиденцијата од пописот од 2011 година за да бидат ослободени од плаќање школарина во Србија.
„Покрај тоа, никој не мора да студира во Србија. Црногорците можат да студираат каде било во светот, исто како и јас“, вели Милатовиќ.
Тој повтори дека јавно се изјаснил како Црногорец, како што тоа го направи на пописот во 2011 година.
На прашањето дали се работи за толкување што едни велат дека Црногорците се самостојна нација, други дека се гранка на Србите, Милатовиќ рече дека тоа не важи само за Црна Гора.
„Најважно, без разлика како се дефинирате себеси етнички, секој мора да има исти услови да направи нешто од својот живот. Во моментов фокусот е на погрешно прашање. Клучното прашање е дали градиме општество чии институции ги третираат сите луѓето подеднакво. И мислам дека тоа го правиме“, рече Милатовиќ.
Запрашан за неговиот план автопатот да биде завршен со кредити од Европската инвестициска банка и Европската банка за обнова и развој, Милатовиќ рече дека новата влада е на власт веќе еден месец.
„Тој напорно работи на оваа работа. Понатамошната изградба на автопатот веројатно може да започне во 2024 година. некаде следната пролет“, рече Милатовиќ.