Косовскиот премиер Албин Курти (48) во интервју за Хина пред новата рунда дијалог за нормализирање на односите со Србија изјави дека нема да дозволи создавање на некоја форма на Република Српска на северот на Косово.
На средбата меѓу Курти и српскиот претседател Александар Вучиќ во Брисел на 2 мај, ќе биде претставен нацрт-статусот на општините на северот на Косово, каде живеат мнозинство Срби, што е клучна точка на преговорите.
Курти, кој разговараше со Хина во петокот на економски форум во грчкиот град Делфи, сè уште не го видел нацртот.
Српската страна има приоритет на формирање на заедница на општини со српско мнозинство на северот на Косово, што е предвидено со бриселскиот договор за нормализација на односите од 2013 година.
Косово, од друга страна, се обидува да ја спречи таа заедница да има извршни овластувања, нагласувајќи дека не сака нешто како Република Српска во БиХ на нејзина територија.
„Со оглед на инсистирањето на Брисел, со задоволство ќе видам каков нацрт подготвија, иако мислам дека ќе беше подобро прво да ми го презентираа во Приштина. Сепак, ќе се погрижам да се исполни она што веќе беше договорено на 27 февруари во Брисел, постоење на соодветно ниво на самоуправа на српската заедница според највисоките европски меѓународни стандарди за заштита на малцинствата“, рече тој.
„Но, она што нема да го дозволиме е правото на територијализација и создавање на се што би изгледало како Република Српска во Босна и Херцеговина. Нема да дозволиме сателитска парадржава со деструктивна суштина која би ја поткопала државноста на Косово“, нагласи тој.
Курти тврди дека гледа сличности со Русија во односите на Србија со соседните земји. „Сепак, нашата земја е нормална демократска земја која им дава индивидуални и други права на своите граѓани, но не дозволува територијализација врз основа на етничката припадност бидејќи е против демократијата и републиката“, додаде Курти, кој е на власт од март 2021 година.
Тој рече дека им служи на сите граѓани на Косово без разлика на етнички идентитет, социјална припадност или верска припадност и дека во Брисел ќе обезбеди уставност и законитост на целата територија на Косово.
„Територијалниот суверенитет и интегритет се нешто што не смее да се нарушува. Сакам нормални односи со Србија, европски односи, добрососедски односи. Заштитата на малцинствата ни е важна. Но, ние не можеме да и дадеме извршни овластувања на локалната заедница бидејќи извршните овластувања се на владата и општините“, нагласи тој.
Дополнително, сакаме да ги зајакнеме јавните услуги кои би им се нудат на сите граѓани без разлика на етничката припадност, а не да ги обезбедуваме поради етничка припадност“, рече тој.
„Значи, да почекаме и да видиме како ќе се развива средбата во Брисел“, рече тој.
Курти вели дека „појдовна точка“ на состанокот ќе биде усвојувањето на заедничката декларација за исчезнатите лица на Косово, кое прогласи независност од Србија во 2008 година.
„Имаме уште 1.617 исчезнати лица на Косово. Тие биле насилно киднапирани, а нивната судбина се уште не е позната. Во последните децении во Србија беа откриени пет големи масовни гробници, а од нив беа ексхумирани 950 Албанци, особено во Батајница. Двата гробови се езера каде мртвите тела на Албанците биле потопени во камиони-ладилници, но тие подоцна испливале на површината. Затоа ни е потребна заедничка декларација како почетна точка за средба на високо ниво“, објасни Курти.