Американските маршали ги предупредија федералните судии за невообичаено високи нивоа на закана додека технолошкиот милијардер Илон Маск и другите сојузници на администрацијата на Доналд Трамп ги зголемуваат напорите да ги дискредитираат судиите кои стојат на патот на напорите на Белата куќа да ги намалат федералните работни места и програми.
Во последниве недели, Маск, конгресните републиканци и другите врвни сојузници на американскиот претседател Доналд Трамп повикаа на импичмент на некои федерални судии или го нападнаа нивниот интегритет како одговор на судските пресуди кои ги забавија потезите на администрацијата на Трамп за растурање на цели владини агенции и отпуштање на десетици илјади работници.
Маск, најбогатиот човек на светот, ги критикуваше судиите во повеќе од 30 објави од крајот на јануари на неговата страница на социјалната мрежа Х, нарекувајќи ги „корумпирани“, „радикални“, „злобни“ и исмејувајќи се со „тиранијата на судството“ откако судиите блокираа делови од федералното намалување што тој го водеше. Извршниот директор на Tesla, исто така, објави речиси дваесетина твитови од други кои ги напаѓаат судиите.
Интервјуата на Ројтерс со 11 федерални судии во повеќе области открија зголемена тревога за нивната физичка безбедност и, во некои случаи, пораст на насилните закани во последните недели. Повеќето зборуваа под услов да останат анонимни и рекоа дека не сакаат дополнително да ја разгоруваат ситуацијата или да даваат коментари кои би можеле да се протолкуваат како конфликтни со нивните должности за непристрасност.
Политичкиот притисок врз федералните судии и насилните закани против нив се зголемуваат од претседателските избори во 2020 година, кога федералните судови расправаа за серија високополитизирани случаи, вклучително и неуспешни тужби поднесени од Трамп и неговите поддржувачи кои сакаа да ја поништат неговата загуба на изборите. Неодамнешните реторички напади врз судиите и зголемувањето на заканите ја загрозуваат судската независност што е основа на демократскиот уставен поредок на Америка, велат правни експерти.
Претседателот на Врховниот суд на САД, Џон Робертс, во својот годишен извештај за крајот на годината во декември, предупреди за зголемен број закани за независноста на судството, вклучително и повици за насилство врз судиите и „опасни“ предлози од страна на избраните функционери за непочитување на судските одлуки со кои не се согласуваат.
На социјалните мрежи, Маск и републиканските пратеници ги опишаа судиите како закана за демократијата, превртувајќи ја улогата на федералното судство – гранка на власта создадена за да ја проверува извршната и конгресната моќ – на негова глава. „Единствениот начин да се врати владеењето на народот во Америка е да се отповикаат судиите“, напиша Маск во една објава. „Никој не е над законот, вклучително и судиите“.
Маск не одговори на барањето за коментар за неговиот бран критики против судството.
Неколку судии рекоа дека Службата за маршали на САД, која обезбедува судска безбедност, ги информирала за зголемената закана во текот на изминатите неколку недели, или вербално или писмено. Маршалите разговараа и за безбедносните мерки, вклучително и редовни претреси за заканувачки објави на интернет.
Двајца федерални судии во Њујорк – американските окружни судии Пол Енгелмаер и Жанет Варгас – добиваат дополнително обезбедување откако нивните пресуди го блокираа персоналот од Одделот за владина ефикасност, управуван од Маск, да пристапи до чувствителни податоци на Министерството за финансии. Енгелмаер и Варгас не одговорија на барањата за коментар.
Друго лице запознаено со судската безбедносна средина рече дека неколку федерални судии во областа Вашингтон примиле пици испратени анонимно во нивните домови, што органите на прогонот го толкуваат како форма на заплашување со цел да се пренесе дека адресата на целта е позната.
„Никогаш не сум видел судии толку притиснати како што се сега“, рече Џон Џонс Трети, поранешен американски окружен судија во Пенсилванија назначен од поранешниот републикански претседател Џорџ В. Буш во 2002 година. Џонс, кој исто така служеше во безбедносниот комитет на федералното правосудство за креирање политики, рече дека судиите сега се борат со идентификувањата со име во виралните објави на социјалните мрежи кои го критикуваат нивниот интегритет и бараат нивен импичмент. Тој рече дека разговарал со десетина сегашни судии кои изразиле загриженост за безбедноста за нив и за нивните семејства.
„Последиците се многу големи, ќе убиеме судија ако не бидеме внимателни“, рече Џонс.
Федералните судови разгледуваат повеќе од 100 тужби кои против иницијативите на администрацијата, при што многу од нив се фокусирани на напорите поттикнати од Маск и неговиот тим во DOGE да исчистат стотици илјади федерални вработени и драматично да ја намалат владината помош и регулаторните програми. Трамп и неговиот секретар за печат во Белата куќа, исто така, ги критикуваа судиите и ги опишуваат како активисти кои издале наредби што ги забавиле или блокирале некои од тие напори.
Запрашан за коментарите на Маск, портпаролот на Белата куќа, Харисон Филдс, рече дека Маск зборува во негово лично својство и дека Белата куќа не зазема став дали судиите треба да бидат отповикувани. Тој рече дека „заканите против судиите се неприфатливи, а претседателот ги осудува таквите дејствија“, и дека на тоа треба да работат соодветните агенции за спроведување на законот кои имаат задача да ги надгледуваат таквите закани.
„Белата куќа ги осудува сите закани за сите јавни службеници, и покрај нашите чувства дека многу од овие луѓе се левичарски и луди судии кои не го следат Уставот“, рече Филдс. „Само затоа што овие луѓе се левичарски, луди, неуставни луѓе не значи дека заслужуваат да бидат повредени“.
Кога американскиот окружен судија Амир Али на 25 февруари донесе одлука дека администрацијата на Трамп мора да продолжи со исплатата на американската странска помош што Трамп ја прекина, Маск и другите сојузници на претседателот побараа смена на судијата.
„Кога судиите екстремно ја поткопуваат демократската волја на народот, тие мора да бидат отпуштени“, објави Маск на X.
Како одговор на таа објава, некои од следбениците на Маск на Х рекоа дека судијата треба да биде уапсен за предавство или депортиран. Еден од нив предложи „американските патриоти да пукаат врз него“. Некои го нападнаа неговото муслиманско наследство и се сомневаа во неговиот патриотизам, вклучително и оној кој лажно тврдеше дека Али има врски со муслимански милитантни групи.
По претходното февруарско решение на Али во истиот случај, корисник на Х повика да биде обезглавен, а друг праша „зошто толку малку судии се обесени“. Еден објави слика од јамка.
Али не одговори на барањето за коментар за заканите кон него.
„Муабетот меѓу судиите е дека треба да бидеме внимателни“, рече еден федерален судија во интервјуто. Судиите кои ги надгледуваат случаите на Трамп добиваат широко медиумско покривање, што ја зголемува загриженоста за безбедноста кога нивните одлуки се покажат контроверзни, рече судијата.
Неколку судии опишаа заканувачки телефонски повици за нанесување лична штета.
Американската адвокатска комора во понеделникот објави соопштение во кое го осудува тековниот бран вербални напади и закани кон судиите. Сојузната асоцијација на судии во соопштение до своите 1.100 членови доцна во вторникот рече дека „континуираното насилство, заплашување и пркос насочено кон судиите само затоа што ги исполнуваат нивните судски должности пдо заклетва“ ризикуваат „колапс на владеењето на правото“.
Заканите против судиите нагло се зголемија откако Трамп ги засили критиките кон судството по губењето на изборите во 2020 година. Во тоа време, сериозните закани против федералните судии се зголемија повеќе од двојно, од 220 во 2020 година на 457 во 2023 година. Минатата година Ројтерс документираше како нападите на Трамп врз судиите кои одлучуваат против неговите интереси често доведуваат до бранови закани против нив.
Повиците за импичмент на судии додадоа нова димензија на непријателството со кое се соочуваат некои судии. Републиканците во Конгресот покренаа иницијативи за импичмент против тројца судии, вклучувајќи го и Али, кои донесоа одлука против извршните наредби на Трамп.
Американците и претходно бараа отповикување на судии, вклучително и преку неуспешните напори против главниот судија на Врховниот суд, Ерл Ворен, откако тој даде значајно мислење во 1954 година со кое се забранува расната сегрегација во јавните училишта. Но, импичментот е историски редок. Вообичаено тој е резервиран за грубо недолично однесување и никогаш не е наменет како оружје против судиите кои донесуваат непопуларна пресуда, велат судиите и правните научници.За импичмент на судиите потребни се две третини од гласовите на американскиот Сенат, каде што републиканците имаат само мало мнозинство.
Окружниот судија на САД, Естер Салас, чиј син беше убиен од еден атентатор кој се појави во нејзиниот дом во 2020 година, предупреди на последиците од разгорувањето на бесот на јавноста против судиите.
„Навистина е опасно да се користат омаловажувачки зборови бидејќи тоа води до смрт, како во мојот случај“, рече Салас во интервјуто. „Тоа води до засилување на веќе многу високи емоции. И јас сум жив доказ за тоа“.
Преземено од Независен