ОН ја отфрли резолуцијата на САД, коспонзорирана од Македонија – прифатена онаа на ЕУ

Нова победа на Украина на тригодишнината од руската инвазија, САД денеска не успеаја да го натераат Генералното собрание на ОН да ја одобри американската резолуција со која се бара крај на војната без да се спомене агресијата на Русија, објави агенцијата „Асошиејтед прес“.

Македонија, заедно со Унгарија, Грузија и Израел, e коспонзор на овaa резолуција на САД. Генералното собрание ја одобри ривалската украинска резолуција поддржана од Европа, со која се бара Русија веднаш да се повлече од Украина.

Премиерот Христијан Мицкоски денеска на прес-конференција не даде детален одговор зошто е одлучено Македонија да биде коспонзор на американската резолуција.

„Па така одлучивме, дека ќе бидеме коспонзори на Резолуцијата што ја поднесоа Соединетите Американски Држави во Обединетите нации. Очекувам таа да биде поддржана од мнозинството во ОН“, кажа Мицкоски.

Неусвојувањето на резолуцијата во ОН означува назадување за администрацијата на Трамп во 193-члената светска организација, чии резолуции не се правно обврзувачки, но се гледаат како барометар на светското мислење. Но, тоа покажува и одредена намалена поддршка за Украина, чија резолуција беше усвоена со 93 „за“, 18 „против“, со 65 „воздржани“, меѓу кои и Македонија. Тоа е пониско од претходните гласања на резолуциите за Украина,  во кои над 140 земји ја осудија агресијата на Русија.

САД се обидоа да извршат притисок врз Украинците да ја повлечат својата резолуција во корист на нивниот предлог. Тие одбија, а потоа Собранието го дополни предлогот на САД, со што станува јасно дека Русија го нападнала својот помал сосед, кршејќи ја Повелбата на ОН. Гласањето за изменетата резолуција на САД беше 93 „за“, 8 „против“ и 73 „воздржани“, при што Украина гласаше „за“, САД беа воздржани и Русија гласаше „против“.

Украинската заменик-министерка за надворешни работи Маријана Беца рече дека нејзината земја го користи своето „вродено право на самоодбрана“ по руската инвазија, која го прекршува барањето на Повелбата на ОН дека земјите го почитуваат суверенитетот и територијалниот интегритет на другите нации.

Во меѓувреме, заменичката-амбасадорка на САД, Дороти Шеј, рече дека повеќекратните претходни резолуции на ОН со кои се осудува Русија и се бара повлекување на руските трупи „не успеале да ја запрат војната“, која „сега се одолговлекува предолго и со премногу страшна цена за луѓето во Украина и Русија и пошироко“.

„Она што ни треба е резолуција со која се означува посветеноста на сите земји-членки на ОН да се стави траен крај на војната“, рече Шеј.

Ривалските предлог-резолуции ги одразуваат тензиите што се појавија меѓу САД и Украина откако претседателот Доналд Трамп ненадејно отвори преговори со Русија во обид за брзо решавање на конфликтот. Европските лидери беа вознемирени што тие и Украина беа изоставени од прелиминарните разговори минатата недела.

Во ескалацијата на реториката, Трамп го нарече украинскиот претседател Володимир Зеленски „диктатор“, лажно го обвини Киев за започнување на војната и предупреди дека „подобро е да тргне брзо“ за да преговара за крај на конфликтот или ризикува да нема нација што ќе ја води. Зеленски одговори велејќи дека Трамп живее во „простор од дезинформации“, направен од Русија, анализира СДК.мк.

Оттогаш, администрацијата на Трамп не само што одби да ја поддржи резолуцијата на Украина во ОН, туку во последен момент предложи своја конкурентска резолуција и наместо тоа ги притисна своите сојузници да ја поддржат таа верзија. Тоа се случи додека Трамп денеска е домаќин на францускиот претседател Емануел Макрон во Вашингтон.

САД, исто така, сакаа гласање за нивниот предлог во помоќниот Совет за безбедност на ОН. Кина, која претседава со Советот овој месец, го закажа гласањето за денеска попладне по њујоршко време.

Генералното собрание стана најважното тело на ОН за Украина бидејќи 15-члениот Совет за безбедност, кој е задолжен за одржување на меѓународниот мир и безбедност, е парализиран од правото на вето на Русија. Во собранието нема вето, а речиси сигурно ќе се усвои резолуцијата за Украина, која е коспонзорирана од сите 27 членки на Европската унија. Нејзините гласови внимателно се следат како барометар на светското мислење, но резолуциите што се донесени таму не се правно обврзувачки, за разлика од оние што ги усвои Советот за безбедност.

Од МНР пак велат дека одлуката за резолуцијата за Украина не треба да бидат толкувана како повлекување или промена на претходно изразените позиции

„Одлуките на Република Северна Македонија во поглед на поддршката и гласањето за резолуциите на Генералното собрание на Обединетите нации се донесени врз основа на темелно истражување и анализа на актуелните глобални надворешно-политички движења, утврдените позиции на влијателните меѓународни чинители, нашата заложба за зацврстување на мирот, безбедноста и просперитетот во светот, како и стратешкиот интерес на државата за создавање стабилна позиција и градење поцврсти односи со нашите стратешки партнери, информираа попладнево од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија во однос на Резолуцијата за Украина.

Оттаму посочуваат дека особено се земени предвид и актуелните силни заложби на претседателот на САД и американската администрација за побрзо завршување на воените активности меѓу Украина и Руската Федерација преку водење ефективни и непосредни преговори, чија основна цел е што поскоро постигнување на траен мир и безбедност во Украина и поширокиот регион.

– Донесените одлуки во врска со нашето спонзорирање и гласање за резолуциите на Генералното собрание на ОН немаат и не треба да бидат толкувани како повлекување или промена на претходно изразените позиции. Напротив, со нив Република Северна Македонија ја реафирмира цврстата поддршка за Украина и продолжува со осудата на агресијата на Руската Федерација, истовремено изразувајќи силна солидарност и одговорност кон украинскиот народ и неговите напори за целосна заштита на територијалниот интегритет, суверенитетот, независноста, слободата и демократијата, велат од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија.

Во оваа насока, од Министерството потсетуваат дека како и во изминатите три години, така и денес и во иднина, Република Северна Македонија останува силно приврзана кон севкупните напори на меѓународната заедница, особено на САД и Европската Унија, за што побрзо постигнување на прекин на воените дејствија и обезбедување на траен и одржлив мир, како во Украина, така и пошироко во регионот и светот.