Националната нафтена компанија на Абу Даби главен кандидат за купување на НИС

Националната нафтена компанија на Абу Даби (ADNOC) се појави како главен кандидат за купување на 56,15% од акциите на руските компании во санкционираната од САД српска нафтена и гасна компанија НИС, објави во вторник „Фајненшл тајмс“.

Иако ADNOC е водечки кандидат за купување на единствената рафинерија во Србија, НИС сè уште е во преговори со други потенцијални понудувачи, вклучувајќи ја и унгарската нафтена компанија МОЛ, објави „Фајненшл тајмс“, повикувајќи се на неименувани извори запознаени со ова прашање.

Вклученоста на ADNOC главно се должи на блиските врски меѓу ОАЕ и Србија, а не на стратешки или деловни причини, според извештајот. Вредноста на договорот е нејасна, но НИС пријави 4,7 милијарди долари (4 милијарди евра) средства во своето последно поднесување во 2024 година, од кои приближно 2,6 милијарди долари се припишуваат на уделот на руските сопственици, забележа „Фајненшл тајмс“.

Српската влада би претпочитала да го купи рускиот удел во НИС, но руските ко-сопственици не сакаат да им го продадат, изјавија извори за „Фајненшл тајмс“.

НИС е во сопственост на Газпром Нефт, нафтената подружница на рускиот енергетски гигант Газпром, со 44,85%. Српската влада има удел од 29,87%, а Интелиџенс, со седиште во Санкт Петербург, компанија индиректно контролирана од Газпром, има 11,3%. Остатокот им припаѓа на голем број малцински акционери.

Министерството за финансии на САД првпат објави санкции врз српската компанија во јануари поради нејзиното руско сопствеништво. По неколку одложувања, ограничувањата стапија на сила во октомври, принудувајќи го НИС да започне со затворање на својата рафинерија од 4,8 милиони тони годишно во северниот град Панчево – единствената во Србија – минатата недела поради недостаток на сурова нафта за преработка. Според извештај во „Фајненшл тајмс“, НИС го запре производството на нафта на 5 декември.

Американската канцеларија за контрола на странски средства (OFAC) минатиот месец им нареди на руските компании целосно да се повлечат од НИС и одобри преговори за сопственост до 13 февруари.

Српскиот претседател Александар Вучиќ претходно изјави дека државата ќе го преземе управувањето со НИС и е подготвена да го купи рускиот удел по „најдобра цена“ доколку не се постигне договор со трета страна до 15 јануари.

Покрај управувањето со рафинеријата за нафта во Панчево, НИС управува со најголемата малопродажна мрежа за гориво во Србија, со 327 бензински пумпи. Српската компанија е активна и во Босна и Херцеговина, Бугарија и Романија и вработува околу 14.000 луѓе.