Кристофер Хил во Хаг: Хашим Тачи не беше командант на ОВК, тоа не беше организирана армија

Сведочејќи во одбрана на поранешниот лидер на ОВК, Хашим Тачи, обвинет за воени злосторства во Косово и Албанија во 1998-99 година, тогашниот американски пратеник во Косово, Кристофер Хил, тврдеше пред судот во Хаг дека Тачи не бил воен командант на ОВК од есента 1998 година, ниту пак ја контролирал албанската паравоена група.

Во тоа време, според Хил, ОВК не била ниту организирана армија, ниту имала штаб. Американскиот дипломат со тоа ги потврди главните тези на одбраната на Тачи.

Хил сведочеше дека за време на неговата прва средба со Тачи во Косово, во ноември 1998 година, не добил впечаток дека Тачи е воен командант, ниту дека има контрола врз ОВК.

„Тој зборуваше тивко и промислено, повеќе како некој од универзитетот отколку од војската… Немаше основа да се заклучи дека Тачи ја контролирал ОВК, тој беше водач на делегација од тројца мажи, а не голема организација“, рече Хил.

Додека беше испрашуван од адвокатот на Тачи, Лука Мишетиќ, пензионираниот американски дипломат исто така рече дека никој никогаш не му кажал дека Тачи е „вмешан во тортура и кршење на човековите права“, освен што тогашниот претседател на Србија, Слободан Милошевиќ, го опишал Тачи како „жесток воин“ кој наводно лично убил многу луѓе.

Според сведочењето на Хил, Тачи „не беше таков човек, тој не беше жесток воин, туку политичка фигура“.

На прашањето дали разговарал со Тачи за тврдењата дека ОВК киднапира, притвора и мачи луѓе, Хил рече не, објаснувајќи дека тогаш бил фокусиран на американскиот план за враќање на автономијата на Косово.

Сведокот, сепак, спомена дека разговарале за киднапирањето на десет српски работници од рудникот за јаглен Белаќевац, кои биле киднапирани од ОВК во летото 1998 година и кои, според обвинението против Тачи, никогаш повеќе не биле видени живи.

Хил, исто така, рече дека во тоа време „не верувал дека постои штаб на ОВК“, оценувајќи дека ОВК дури и немала вертикално организирана командна структура, иако неговите албански соговорници во тоа време се обидувале да ја прикажат ОВК како вистинска армија.

Според Хил, ОВК сакала да се бори за независноста на Косово и „се надеваше дека САД ќе ѝ помогнат во тоа“, иако целта на Вашингтон во тоа време била враќање на автономијата на Косово.

На средбата со Хил, Тачи, според неговите сеќавања, зборувал лошо за поранешниот лидер на косовските Албанци, Ибрахим Ругова.

„Тие не сакаа Ругова да зборува во име на Косово и сакаа да го отстранат“, рече Хил.

Според обвинението, покрај Србите и Ромите, ОВК ги таргетирала и поддржувачите на Ругова, кои ОВК ги прогласила за „колаборационисти“.

Првата средба на американскиот дипломат Ричард Холбрук со униформиран припадник на ОВК во селото Јуник, во летото 1998 година, на која самиот присуствувал, Хил ја припишал на „случајност“.

Тој изјави дека важноста на таа средба била „значително претерана“, опишувајќи дека тој и Холбрук всушност биле во посета на селаните од Јуник, кога војник во униформа на ОВК со „густа брада“ влегол во собата.

„Холбрук рече: ‘Еве го Че Гевара’. Војникот направи место до Холбрук и седна, изгледало како да седи во скутот на Холбрук. Направена е фотографија, која го обиколи светот како прв контакт на Холбрук со ОВК. Заклучивме дека овој човек на никаков начин не може да ја претставува ОВК“, опиша Хил.

Хил, исто така, сугерираше дека Тачи не бил одлучувачкиот лидер на косовските Албанци на преговорите во Рамбује на почетокот на 1999 година, бидејќи морал да побара одобрение од локалните команданти на ОВК и Адем Демаќи за да го прифати договорот.

Кога Албанците го прифатија договорот, а српската делегација не, „насилството во Косово се зголеми и знаевме дека тоа веројатно ќе доведе до интервенција на НАТО“, рече Хил.

Хил, кој е петти сведок за одбраната на Тачи, ќе продолжи со своето сведочење утре.

Заедно со Тачи, Кадри Весели, Реџеп Селими и Јакуп Красниќи се обвинети и за злосторства против Албанци, кои ОВК ги прогласи за „колаборационисти“, Срби и Роми во повеќе од 40 притворања во Косово и Албанија.

Во обвинението се идентификувани 75 жртви, 51 Србинка, 23 Албанци и еден Ром.

Сите обвинети се изјаснија за невини. Тие се притворени во Хаг од нивното апсење во Косово во ноември 2020 година.