Излезни анкети: Конзервативците победници на германските избори – Мерц на пат да стане канцелар

Германските конзервативци остварија убедлива победа на денешните парламентарни избори, покажуваат резултатите од излезните анкети, што најавува значителна политичка промена во најголемата европска економија и го отвора патот за лидерот на демохристијаните (ЦДУ/ЦСУ) Фридрих Мерц да стане нов канцелар на Германија.

Според првичните проекции, демохристијаните (ЦДУ/ЦСУ) освоија најголем процент од гласовите – 29 отсто. На второ место се најде крајнодесничарската Алтернатива за Германија (АфД) со 19,5 отсто, додека Социјалдемократите (СПД) завршија на третото место со 16 проценти од гласовите.

Сепак, новиот канцелар нема да биде избран додека не се формира владејачка коалиција, процес што може да потрае со месеци. Доколку овие проекции се потврдат, кандидатот на ЦДУ/ЦСУ, Фридрих Мерц, е во најповолна позиција да го наследи Олаф Шолц на канцеларската функција.

Колку време е потребно за формирање влада?

Процесот на формирање коалиција може да трае недели, па дури и месеци. Во 2017 година, преговорите за коалиција траеја најдолго во историјата на Германија, оставајќи ја земјата без нова влада речиси шест месеци, потсетува Дојче веле.

Сепак, ако приоритетите на можните коалициски партнери се поблиски и ако во владата учествуваат само две партии наместо три, тогаш процесот може да се одвива многу побрзо.

Партиите ги избираат своите водечки кандидати пред изборите. По гласањето, започнуваат преговори за формирање коалиција. Кога ќе биде договорена коалиција, претседателот на Германија – кој е шеф на државата – предлага кандидат за канцелар, кој подоцна треба да биде избран од Бундестагот.

Вообичаено, претседателот го номинира водечкиот кандидат на најголемата партија во новоформираната влада. За да биде избран, кандидатот мора да обезбеди апсолутно мнозинство во тајното гласање во парламентот. Откако ќе биде избран, новиот канцелар започнува со именување министри во владата.

Германскиот изборен систем – комбинација на мнозински и пропорционален модел

Германскиот изборен систем е дизајниран да обезбеди коалициски влади и да балансира помеѓу принципите на мнозинско владеење и пропорционална застапеност.

Секој германски гласач има право на два гласа – „прв глас“ (Erststimme) и „втор глас“ (Zweitstimme).

Првиот глас се дава за директен кандидат од изборната единица на гласачот. Вториот глас се дава за политичка партија.

Имињата на кандидатите што секоја партија ги предлага за Бундестагот се наоѓаат на таканаречените „државни листи“ (Landeslisten), кои мора да бидат поднесени пред изборите. Бројот на мандати што една партија ги добива во одредена федерална покраина зависи од бројот на освоени втори гласови. Колку повеќе втори гласови добие една партија, толку повеќе пратеници добива во Бундестагот.

Но гласачите не мора двата гласа да ги дадат за иста партија – можат со првиот глас да поддржат еден кандидат, а со вториот да гласаат за друга партија.

Секоја партија што ќе освои над 5 отсто од вкупните гласови автоматски добива места во германскиот парламент.