Стоте најголеми светски компании за вооружување забележаа значителен пораст на продажбата на оружје минатата година, поттикнат од конфликтите во Украина и Газа, заедно со пошироките глобални тензии.
Според извештајот објавен денеска од Меѓународниот институт за истражување на мирот во Стокхолм (СИПРИ), вкупните приходи во 2023 година на 100-те компании се зголемија за 4,2 проценти, приспособени за валутни флуктуации, на вкупно 632 милијарди долари, по падот претходната година.
Приходите од оружје се однесуваат на приходите остварени од продажба на воени стоки и услуги на воени клиенти во земјата и странство.
СИПРИ истакна дека многу компании за оружје го зголемиле производството и прогнозираат дека трендот на пораст во продажбата на оружје најверојатно ќе продолжи.
– Големите заостанати нарачки и зголемената побарувачка за оружје во текот на 2022 и 2023 година сугерираат дека вкупниот приход од оружјето во Топ 100 може значително да се зголеми во годините што доаѓаат, се вели во извештајот.
Компаниите со седиште во САД сочинуваат речиси половина од глобалниот приход од оружјето, што претставува зголемување од 2,5 отсто до 317 милијарди долари, според СИПРИ.
Двете најголеми компании за оружје во светот – Локхид Мартин (Lockheed Martin) и RTX (поранешен Raytheon Technologies) – сепак забележаа благ пад.
Според СИПРИ, помалите производители на оружје генерално биле поефикасни во исполнувањето на побарувачката создадена од војните во Украина и Газа, како и тензиите во Источна Азија и различните програми за повторно вооружување.
СИПРИ забележа значителен раст на компаниите за оружје од Русија и Блискиот Исток.
Руската државна холдинг компанија „Ростек“, која контролира бројни домашни одбранбени компании, се искачи за две места на седмото место со пораст од 49 отсто до 21,7 милијарди долари.
Нејзините приходи од оружје беа околу 10 пати повисоки од оние на единствената украинска компанија на листата, АД Украина одбранбена индустрија (JSC Ukrainian Defense Industry), која достигна 2,2 милијарди долари по зголемување од 69 проценти.
Според СИПРИ, официјалните податоци за руското производство на оружје се оскудни и предмет на значителен сомнеж.
Сепак, повеќето анализи претпоставуваат дека производството на нова воена опрема е значително зголемено, додека постоечкиот арсенал е ажуриран.
Шесте компании од Блискиот Исток во Топ 100, вклучително и три израелски и три турски производители на оружје, колективно ја зголемија продажбата на оружје за 18 проценти, поттикнато од војната во Газа и војната во Украина
Спротивно на тоа, зголемувањето на продажбата на оружје беше помало во Европа (со исклучок на Русија) отколку во кој било друг регион во светот.
Таму овие приходи се зголемија за само 0,2 проценти до 133 милијарди долари.
Ова беше делумно затоа што европските компании првенствено работеа на постари договори за сложени системи за оружје со подолго време на испорака, така што нивните бројки не го одразуваат зголемувањето на новите нарачки.
Четирите германски компании за оружје во топ 100 – Рајнметал, Дихл, ТисенКруп и Хенсолт (Rheinmetall, Diehl, thyssenKrupp and Hensoldt) забележаа пораст на приходите од 7,5 проценти, односно за 10,7 милијарди долари. ј