Зеленски: Се откажуваме од членството во НАТО

Украина се откажува од својата амбиција да се приклучи на НАТО во замена за западни безбедносни гаранции како компромис за прекин на војната со Русија, изјави претседателот Володимир Зеленски пред разговорите со американските претставници во Берлин.

Овој потег претставува голема промена за Украина, која се бореше да се приклучи на НАТО како одбрана од руски напади. Оваа аспирација е вклучена во уставот на Украина. Ова исто така исполнува една од воените цели на Русија, а Киев досега цврсто стои против отстапувањето територија на Москва.

Зеленски рече дека безбедносните гаранции на САД, Европа и другите партнери наместо членството во НАТО се компромис од украинската страна.

„Од самиот почеток, желбата на Украина беше да се приклучи на НАТО, ова се вистински безбедносни гаранции. Некои партнери од САД и Европа не ја поддржаа оваа насока“, рече тој, одговарајќи на прашања од новинари во WhatsApp група.

„Денес, затоа, билатералните безбедносни гаранции меѓу Украина и САД, гаранции слични на Член 5 за нас од САД и безбедносни гаранции од европските колеги, како и од други земји како Канада и Јапонија, се можност да се спречи уште една руска инвазија“, рече Зеленски.

Бара гаранции од Америка

„И ова е веќе компромис од наша страна“, рече украинскиот претседател, додавајќи дека безбедносните гаранции треба да бидат правно обврзувачки.

Зеленски претходно повика на „достоинствен“ мир и гаранции дека Русија нема повторно да ја нападне Украина, додека се подготвуваше да се сретне со американските претставници и европските сојузници во Берлин за да се стави крај на најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна.

Под притисок од американскиот претседател Доналд Трамп да потпише мировен договор што првично ги поддржуваше барањата на Москва, Зеленски ја обвини Русија за продолжување на војната со смртоносни бомбардирања на градови и украинска енергетска инфраструктура.

Иако точниот состав на учесниците на состаноците во недела и понеделник не е објавен, американски функционер рече дека специјалниот пратеник на Трамп, Стив Виткоф, и зетот Џаред Кушнер, патуваат во Германија на разговори со Украинците и Европејците.

Одлуката за испраќање на Виткоф, кој ги водеше преговорите со Украина и Русија за мировниот предлог на САД, се сметаше за сигнал дека Вашингтон гледа можност за напредок речиси четири години по почетокот на руската инвазија.

Зеленски: Примирје по должината на фронтовските линии би била фер опција

Зеленски рече дека Украина, Европејците и САД разгледуваат план од 20 точки и дека на крајот од него ќе биде договорено примирје. Тој додаде дека Киев нема директни разговори со Русија.

Зеленски рече дека примирје по сегашните фронтовски линии би била фер опција. Русија побара Киев да ги повлече своите сили од делови од источните региони Донецк и Луганск што Украина сè уште ги држи.

„На Украина ѝ е потребен мир под достоинствени услови и ние сме подготвени да работиме што е можно поконструктивно. Наредните денови ќе бидат исполнети со дипломатија. Исклучително е важно тоа да донесе резултати“, напиша претходно Зеленски на X.

Германскиот канцелар Фридрих Мерц е домаќин на украинскиот претседател и европските лидери на самит во германската престолнина во понеделник, што е најновото во низата јавни изрази на поддршка за украинскиот лидер од сојузниците низ Европа.

„Критичен момент“

Велика Британија, Франција и Германија работат на преработка на американскиот предлог кој, според нацртот објавен во ноември, повикува Киев да отстапи повеќе територија, да се откаже од амбицијата да се приклучи на НАТО и да прифати ограничувања за големината на своите вооружени сили.

Европските сојузници го опишаа ова како „критичен момент“ што би можел да ја обликува иднината на Украина и се обидоа да ги зајакнат финансиите на Киев со користење на замрзнати средства од Руската централна банка за финансирање на воениот и цивилниот буџет на Киев.

Рускиот претседател Владимир Путин ги прими Виткоф и Кушнер на состанок претходно во декември. Кремљ рече дека состанокот бил „конструктивен“, иако е постигнат мал напредок.

Зеленски рече дека стотици илјади луѓе сè уште се без струја по руските напади врз снабдувањето со енергија, греење и вода низ цела Украина, покажувајќи фотографии од изгорени и уништени згради.

„Русија ја одолговлекува војната и се обидува да им нанесе што е можно поголема штета на нашите луѓе“, рече Зеленски. „Оваа недела, Русите лансираа повеќе од 1.500 борбени беспилотни летала, речиси 900 наведувани воздушни бомби и 46 ракети од различни видови во Украина“, додаде тој.