ЕУ ќе го поништи правото на вето за парите на Русија

Земјите од ЕУ брзаат да ја донесат одлуката за неопределено мобилизирање на заробените руски средства во вредност од 210 милијарди евра така што ќе се обидат да го заобиколат унгарскиот премиер Виктор Орбан, дури и пред да се состанат на самит следната недела.

Избрзаниот напор за усвојување на законодавство – кое повикува на вонредни овластувања за поништување на националните вета околу продолжувањето на санкциите – има за цел да ја заштити моќта на Брисел во мировните преговори предводени од САД за војната во Украина, според официјални лица запознаени со плановите.

Дипломатите што го работат законодавството гледаат предност во брзото дејствување во наредните денови за да го одвојат спорното прашање за мобилизирање на средствата од дебатата за собирање кредити за Киев поддржани од замрзнатите руски средства. Прашањето за финансирање ќе им биде оставено на лидерите на ЕУ следната недела.

Потегот за гласање во текот на следната недела, со што ќе се поништува принципот на едногласност за одлуките за санкции, ризикува да ги разбесни Унгарија и другите земји што се противат на мерката. Минатите случаи на земји од ЕУ што ги надгласаа другите земји-членки за критични прашања – како што се Полска и Унгарија за миграциската политика – предизвикуваа тензии меѓу главните градови со години.

Европската комисија минатата недела предложи да се искористат 210 милијарди евра од странските средства на Русијаза финансирање на заем за Киев, првично за 90 милијарди евра што би биле исплатени во следните две години. За да функционира шемата за заем, основните средства треба да бидат мобилизирани на неодредено време, наместо за периоди од шест месеци што можат да се обноват само со едногласна согласност на сите земји од ЕУ27.

Унгарија, најпроруската држава во ЕУ, се спротивставува на каква било понатамошна помош за Киев и рутински се заканува дека ќе стави вето на продолжувањето на санкциите. Претставниците на ЕУ стравуваат дека Орбан ќе ја исполни заканата ако администрацијата на Доналд Трамп одлучи еднострано да ги укине санкциите на САД врз Русија. Золтан Ковач, портпарол на унгарската влада, оваа недела изјави дека предлогот за заем на комисијата „ги преминува сите црвени линии“.

За да се избегне ризикот од укинување на санкциите, комисијата предложи користење на вонредните овластувања резервирани за справување со економски кризи за неограничено воведување на санкции врз средствата. Донесен според член 122 од договорите на ЕУ, може да се усвои само со мнозинство гласови од земјите на ЕУ, заобиколувајќи ги потенцијалните вета.

Ова во основа би била и одлука против Вашингтон. Првичниот мировен план за Украина, делумно изготвен од американски претставници, бараше поголемиот дел од средствата да се префрлат во два инвестициски фонда предводени од САД.Американските претставници, исто така, се обидоа да ги одвратат главните градови на ЕУ од преземање какви било чекори за користење на средствата пред да се договори мировен план.

Белгија, дом на централниот депозитар за хартии од вредност „Еуроклеар“, кој поседува 185 милијарди евра руски средства, се спротивстави на предлогот за заем, наведувајќи правни и финансиски ризици. Се плаши дека ќе биде оставена на јадицата за правни побарувања од Русија доколку санкциите бидат неочекувано укинати.

Белгија побара цврсти гаранции дека другите земји-членки ќе се согласат да бидат заеднички одговорни и да ги споделат трошоците за потенцијални судски тужби против неа или против Euroclear. Комисијата се осврна на „скоро сите“ барања на Белгија за заемот за репарации, изјави претседателката Урсула фон дер Лајен. (Financial Times )