ДУИ со писмо до САД, ЕУ и НАТО: Ангажирајте се за да нема дестабилизација, да се сочува мирот

Демократската унија за интеграција (ДУИ) испрати писмо до Соединетите Американски Држави, Европската Унија и НАТО, во кое апелира за итно и решително делување со цел да се спречи потенцијална дестабилизација во Северна Македонија. Повод за писмото е претстојната седница на Уставниот суд, каде што ќе се разгледува уставноста на делови од Законот за употреба на јазиците – еден од клучните елементи на Охридскиот рамковен договор.

Во писмото кое ексклузивно го објавува ТВ21, ДУИ изразува длабока загриженост дека евентуалното укинување на одредени одредби од законот би ја поткопало меѓуетничката хармонија во земјата и би го нарушило кревкиот баланс кој повеќе од две децении обезбедува стабилност и соживот.

„Охридскиот договор не е само историски документ, туку жива заложба за мир и еднаквост,“ се наведува во обраќањето, со акцент на ризиците кои би можеле да произлезат од ваквата одлука.

ДУИ ги повика меѓународните партнери, кои беа посредници во потпишувањето на Охридскиот договор, да ги искористат своите дипломатски капацитети и да обезбедат зачувување на неговите темели. Во писмото се нагласува дека „поддршката на меѓународната заедница е клучна за зачувување на мирот, стабилноста и евроатлантската перспектива на Северна Македонија.“

Политичкиот контекст околу Законот за јазиците, кој беше донесен како дел од компромисите за меѓуетничка еднаквост, сега добива нова димензија, со можноста за негово укинување на одредени делови. ДУИ предупредува дека таквиот чекор не само што ќе испрати опасна порака за довербата во институциите, туку ќе го отвори патот за дестабилизација и засилување на тензии во земјата.

„Апелираме до САД, ЕУ и НАТО да реагираат брзо и одлучно,“ се истакнува во писмото, со порака дека зачувувањето на Охридскиот договор е прашање не само за внатрешната стабилност, туку и за безбедноста на целиот регион. ДУИ го завршува апелот со порака дека ова е момент за потврда на заложбите за мир и европска иднина на Северна Македонија, повикувајќи на активен ангажман за зачувување на постигнатиот прогрес.

На 11 декември, Уставниот суд на Северна Македонија ќе се соочи со еден од најконтроверзните предизвици во поновата историја на земјата, разгледувајќи иницијативи кои ја доведуваат во прашање уставноста на клучните одредби од Законот за употреба на јазиците.

Писмото во целост со превод на македонски јазик:

Охридскиот договор, потпишан во 2001 година, претставува еден од најуспешните меѓународно посредувани договори, обезбедувајќи стабилност и соживот во Северна Македонија повеќе од две децении. Во неговата суштина е Законот за употреба на јазиците, кој е столб на еднаквоста, гарантирајќи јазични права и одразувајќи ги деликатните компромиси што ја поддржуваат мирот во земјата.

На 11 декември, Уставниот суд на Северна Македонија се очекува да ги разгледа иницијативите кои ја доведуваат во прашање уставноста на клучните одредби од Законот за јазиците. Постои основана загриженост дека Судот може да укине до осум одредби, со што ќе се загрози интегритетот на законот и ќе се подријат самите темели на Охридскиот договор. Ваквата одлука би ги поништила годините напредок, ризикувајќи меѓуетничка хармонија и дестабилизирање на кревкиот баланс што ја одржуваше земјата обединета.

Охридскиот договор не беше само решение за конфликт – тој беше план за мултиетничка држава, модел за регионот и заложба за еднаквост и интеграција. Загрозувањето на Законот за јазиците не би било само предавство кон албанската заедница, која го гледа овој закон како гаранција за својот еднаков статус, туку би испратило и опасна порака дека договорите, постигнати со голем труд, можат да се поништат. Тоа би ја поткопало довербата во државните институции, би ги засилило меѓуетничките тензии и би создало простор за дестабилизирачки актери кои сакаат да ги искористат поделбите во земјата.

Меѓународната заедница одигра клучна улога во посредувањето на Охридскиот договор и има одговорност да обезбеди негово зачувување. Ова не е само внатрешно прашање; тоа е прашање на регионалната стабилност и веродостојноста на меѓународните заложби за мир и соживот. Стабилноста на Северна Македонија е столб на безбедноста на Западен Балкан, а нејзината кревкост може да има широки последици за целиот регион.

Ги повикуваме Соединетите Американски Држави, Европската Унија, НАТО и сите гарантори на Охридскиот договор да реагираат решително. Силна и јасна потврда за важноста на Договорот и Законот за јазиците е потребна сега повеќе од било кога. Дипломатскиот ангажман со сите страни е од суштинско значење за да се спречи одлука што би го поткопала мирот, би ја дестабилизирала земјата и би го загрозила евроатлантскиот интегративен процес на Северна Македонија.

Ова е момент на вистината. Охридскиот договор не е само историски документ; тој е жива заложба за еднаквост, соживот и стабилност. Неговото загрозување би било предавство на вредностите кои го водеа напредокот на Северна Македонија и закана за мирот што многумина работеле да го постигнат. Времето за акција е сега, за да се спречат непредвидливите последици кои можат да произлезат од одлука спротивна на заложбите за европска Северна Македонија, изградена врз меѓуетничка хармонија и долгорочна стабилност.

Извор: тв21