Гутереш на Самитот КОП27: Светот е на автопатот кон климатскиот пекол

Со пораката дека светот е на „автопат кон климатскиот пекол со нашата ногата на гасот“, шефот на Обединетите нации во понеделникот им порача на десетици лидери „да соработуваат или да загинат“, за избегнување на понатамошна климатска катастрофа, издвојувајќи ги двете земји најголеми загадувачи, Кина. и САД.

Тој не беше единствениот кој проповедаше со тонови на оган и сулфур, наизменично со патос и трагедија, обидувајќи се да го размрда чувството на итност во светот на овогодинешната годишна конференција на ОН за климата. „Изберете го животот наместо смртта“, повика поранешниот американски потпретседател Ал Гор. „Не е време за морален кукавичлук“.

Во повикот за масовна ревизија на меѓународните развојни заеми и данок од 10% на компаниите за фосилни горива кои остварија „200 милијарди долари профит во последните три месеци“, премиерката на Барбадос, Миа Мотли рече: „Нашите луѓе на оваа Земја заслужуваат подобро“.

„Нема потреба да го повторувам ужасот и пустошот што беше падна на оваа Земја во текот на последните дванаесет месеци откако се сретнавме во Глазгов“, рече Мотли. „Без разлика дали се апокалиптичните поплави во Пакистан или топлотните бранови од Европа до Кина или навистина во последните неколку дена во мојот регион, уништувањето предизвикано во Белизе од тропската бура ‘Лиза’ или поројните поплави пред неколку дена во Сент Лусија“.

Пред овогодинешната конференција, позната како КОП27, лидерите и експертите алармираат дека времето брзо истекува за да се спречи катастрофално зголемување на температурата. Но, страшните предупредувања можеби нема да имаат ефект како што го имаа на минатите состаноци поради многу други предизвици во моментот што го привлекуваат вниманието на лидерите – од среднорочните избори во САД до руско-украинската војна.

Повеќе од 100 светски лидери ќе зборуваат во следните неколку дена на собирот во Египет, повеќето од земјите во развој кои бараат поголема одговорност од најбогатите и најзагадувачките нации. Голем дел од нивниот фокус ќе биде на раскажување на нивните приказни за уништени од климатските катастрофи, кулминирајќи во вторникот со говорот на премиерот Мухамед Шариф од Пакистан, каде летните поплави предизвикаа штета од најмалку 40 милијарди долари и раселени милиони луѓе.

„Дали не е крајно време да се стави крај на сето ова страдање“, им рече на своите колеги лидери домаќинот на самитот, египетскиот претседател Абдел Фатах ел-Сиси. „Климатските промени никогаш нема да запрат без наша интервенција… Нашето време овде е ограничено и мора да ја искористиме секоја секунда што ја имаме“.

Ел-Сиси, кој повика на прекин на руско-украинската војна, беше нежен во споредба со огнениот генерален секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш.

Повеќето од лидерите се состануваат во понеделник и вторник, како што во Соединетите Држави може да има има потенцијална промена на политиката на среднорочни избори. Потоа, неколку дена подоцна, лидерите на 20-те најбогати нации во светот ќе ја имаат својата единствена моќна конференција на Бали во Индонезија.

Лидерите на Кина и Индија – и двете меѓу најголемите емитери – се чини дека ги прескокнуваат разговорите за климата, иако ресорните луѓе преговараат тука. Лидерот на најзагадувачката земја, американскиот претседател Џо Бајден, доаѓа неколку дена подоцна од повеќето други претседатели и премиери на пат за Бали.