Годишното собрание на ММФ и Светска банка во очекување на исходот од изборите во САД

Следната недела во Вашингтон ќе се одржи редовното годишно собрание на ММФ и Светска банка. Собирот на водечките светски финансиери ќе се одржи неколку дена пред претседателските и конгресните избори во САД, кои заедно со другите актуелни предизвици на се пофрагментираниот и несигурен свет, најверојатно значително ќе ги одбележат разговорите.

Соединетите Американски Држави се економски најзначајната земја во светот, која има право на функцијата претседател на Светска банка, а има и најголем дел од гласовите во неа и во Меѓународниот монетарен фонд (ММФ).

Може да се случи во јануари Доналд Трамп повторно да застане на чело на економски најмоќната земја во светот, која својата економска политика, меѓу другото, ја заснова и на принципот на замена на увозот, со воведување дополнителни царини од 60% за целиот увоз од Кина и најмалку 20% дополнителни царини за увоз од други делови на светот.

Ова би довело до нови трговски триење и евентуално трговски војни меѓу големите економии, а економистите предупредуваат дека исто така нагло ќе ја зголеми инфлацијата во САД. Некои од поддржувачите на Трамп дури се залагаат за целосно повлекување на САД од ММФ, Светската банка и другите меѓународни институции.

Но, доколку победи демократката Камала Харис, таа најверојатно ќе ја продолжи политиката на актуелниот претседател Џо Бајден, која и покрај стимулацијата на домашната индустрија, не предизвика премногу шокови во светот.

„Живееме во недоверлив и поделен свет, каде националната безбедност е најважна работа за многу земји. Ова никогаш досега не се случило во време на толку голема економска меѓузависност“, предупреди директорката на ММФ Кристалина Георгиева во говорот во четвртокот.

Таа пред годишното собрание на две меѓународни финансиски институции ја објави и добрата вест дека поради решителните мерки на монетарната политика, стабилизацијата на цените на храната и енергијата и, по корона шокот, подобро функционирање на синџирите на снабдување, последниот голем бран на инфлација и натаму паѓа. Сето ова се случи без да западне во глобална рецесија и без големи загуби на работни места, со посебни пофалби за САД и еврозоната.

Но, таа предупреди дека цените се сè уште превисоки, дека конфликтите на Блискиот Исток се шират и го загрозуваат пазарот на нафта и гас, а економските прогнози укажуваат на ниски стапки на раст и високи нивоа на долг.

Затоа, таа ги повика владите да преземат мерки за намалување на задолженоста и создавање резерви за идни шокови. Таа повика на намалување на дефицитот на јавните финансии; за структурни реформи за прилагодување на работната сила на новите барања, поголема мобилизација на приватниот капитал и зголемена продуктивност; отстранување на трговските бариери и соработка во областа на вештачката интелигенција и климатските промени.

На состанокот на Монетарно-финансискиот комитет на ММФ, во светло на зголемената економска фрагментација, ќе се разговара за заложбата за понатамошна меѓународна соработка со цел подобрување на отпорноста на светската економија и создавање просперитет.

Во четвртокот, ММФ го заврши и прегледот на финансирањето на инструментот за намалување на сиромаштијата и раст (ПРГТ), кој обезбедува финансирање за земјите со ниски приходи, и усвои пакет мерки кои, меѓу другото, вклучува рамка за користење на нето приход или резерви за да се генерираат приближно 8 милијарди долари дополнителни средства за субвенции од овој фонд.

Во комбинација со другите реформски мерки и минатогодишното успешно билатерално собирање средства, ова ќе го зголеми долгорочниот годишен обем на заеми од PRGT на околу 3,6 милијарди американски долари, што е двојно повеќе од нивото пред пандемијата, рече Георгиева.

Во меѓувреме, претседателот на Светска банка Ајај Банга повика на побрзо отпишување на долгот за сиромашните земји, а Светска банка работи на намалување на цената на нејзините заеми. Банката веќе реструктуираше долг од милијарди долари и направи нови заеми со ниски каматни стапки, намалувајќи го просечното време потребно за започнување на нов проект за финансирање од 19 на 16 месеци, рече тој.